Niĝera krizo (2023-nuna)

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Niĝera krizo (2023-nuna)
Konflikto: parto de la sekvo de la niĝera puĉo de 2023
La politika situacio en CEDEAO en la 23-a de decembro 2023  Junta kaj Alianco de Sahelaj Ŝtatoj  Subtenas niĝeran puĉon diplomatie  Oponas niĝeran puĉon diplomatie  Oponas armee al niĝera puĉo  ISGS  Azawad Movement  Jama'at Nasr al-Islam wal Muslimin
La politika situacio en CEDEAO en la 23-a de decembro 2023
  •  Junta kaj Alianco de Sahelaj Ŝtatoj
  •  Subtenas niĝeran puĉon diplomatie
  •  Oponas niĝeran puĉon diplomatie
  •  Oponas armee al niĝera puĉo
  •  ISGS
  •  Azawad Movement
  •  Jama'at Nasr al-Islam wal Muslimin
  • diplomatia krizo
    Daŭro: 29-a de julio 2023 - daŭranta
    Loko: Niĝero
    Rezulto: Sukcesa puĉo
    • ultimato de CEDEAO eksvalidiĝis la 6an de aŭgusto
    • ECOWAS rajtigas militan intervenon ĉe urĝa pintkunveno de la 10-a de aŭgusto
    • Aerspacaj fermoj tra Niĝero
    • Mobilizado de la armitaj fortoj de Niĝero
    • Evakuado de eksterlandanoj
    • Junta nomas novan registaron
    • La armeaj ĉefoj de CEDEAO renkontas la 17-18an de aŭgusto kaj decidas pri "D-tago" por armea interveno se diplomatiaj solvoj malsukcesas
    • La delegacio de CEDEAO renkontiĝas kun elpelita prezidanto Bazoum
    • Junta propono por trijara transiro al civila regado malakceptita de ECOWAS
    • Niĝero suspendita de Afrika Unio
    • Kreo de Alianco de Sahelaj Ŝtatoj
    • Francaj trupoj retiriĝis el Niĝero[1]
    • CEDEAO ĉesigas sankciojn kontraŭ Niĝero la 24an de februaro 2024
    Flankoj
    Por-Tchiani-frakcioj
    Alianco de Sahelaj Ŝtatoj
    Por-Bazoum-frakcioj
    CEDEAO
    Forto
    30,000 soldatoj[2] ≥7,000 en CEDEAO-a ŝancatendoforto[3]
    vdr

    La 26an de julio 2023, puĉo okazis en Niĝero, dum kiu la prezidenta gardisto de la lando forigis kaj arestis prezidanton Mohamed Bazoum. Poste, generalo Abdourahamane Tchiani, la Komandanto de la Prezidenta Gvardio, proklamis sin la gvidanto de la lando kaj establis la Nacian Konsilion por la Sekureco de la Patrujo, post konfirmi la sukceson de la puĉo.[4][5][6][7] En respondo al tiu evoluo, la Ekonomia Komunumo de Okcidentafrikaj Ŝtatoj (CEDEAO) eldonis ultimaton la 30an de julio, donante al la puĉestroj en Niĝerio unu semajnon por reinstali Bazoum, kun la minaco de internaciaj sankcioj kaj ebla fortuzo.[8][9] Kiam la templimo de la ultimato eksvalidiĝis la 6an de aŭgusto, neniu armea interveno estis iniciatita; tamen, la 10an de aŭgusto, CEDEAO faris la paŝon de aktivigo de ĝia ŝancatendoforto. Antaŭe en 2017, CEDEAO lanĉis armean intervenon por restarigi demokration en Gambio dum konstitucia krizo ene de la lando.

    Ĉiuj aktivaj membroŝtatoj de CEDEAO, krom Kabo-Verdo, promesis engaĝi siajn armetrupojn en la okazaĵo de CEDEAO-gvidita armea interveno kontraŭ la niĝera ĥunto.[10] Inverse, la armeaj ĥuntoj en Burkino kaj Malio sciigis ke ili sendos soldatojn en subteno de la ĥunto se tia armea interveno lanĉita dum formado de reciproka defenda pakto.[11][12]

    La 24an de februaro 2024, CEDEAO sciigis ke ĝi ĉesigas sankciojn kontraŭ Niĝero, laŭdire por humanitaraj celoj.[13]

    Referencoj[redakti | redakti fonton]

    1. France to close Niger embassy after row with military junta (angle). Alirita 2023-12-22.
    2. Coup d'État au Niger : 57 000 soldats chez les putschistes, la France refuse d'intervenir… quelles sont les forces en présence? (france). Midi Libre (6 August 2023). Arkivita el la originalo je 7 August 2023. Alirita 6 August 2023.
    3. Tensions rise as West African nations prepare to send troops to restore democracy in Niger (angle). Associated Press (12 August 2023). Arkivita el la originalo je 13 August 2023. Alirita 14 August 2023.
    4. Niger : ce que l'on sait de la tentative de coup d'Etat en cours contre le président Mohamed Bazoum (fr-FR) (26 July 2023). Arkivita el la originalo je 26 July 2023. Alirita 26 July 2023.
    5. "Niger soldiers declare coup on national TV", BBC, 26 July 2023. (en-GB)
    6. Niger's president 'held by guards' in apparent coup attempt (angle). Arkivita el la originalo je 27 July 2023. Alirita 28 July 2023.
    7. Niger general Tchiani named head of transitional government after coup (28 July 2023). Arkivita el la originalo je 28 July 2023. Alirita 28 July 2023.
    8. Niger: How might an ECOWAS military intervention unfold? – DW – 08/03/2023 (angle). Arkivita el la originalo je 4 August 2023. Alirita 4 August 2023.
    9. What would West African bloc's threat to use force to restore democracy in Niger look like? (angle). Arkivita el la originalo je 4 August 2023. Alirita 4 August 2023.
    10. Most of West Africa ready to join standby force in Niger: ECOWAS (angle). Arkivita el la originalo je 17 August 2023. Alirita 2023-08-18.
    11. Mali, Burkina Faso, sends delegation to Niger in solidarity (angle) (8 August 2023). Arkivita el la originalo je 9 August 2023. Alirita 8 August 2023.
    12. . Niger coup: Divisions as ECOWAS military threat fails to play out (angle). Arkivita el la originalo je 7 August 2023. Alirita 8 August 2023.
    13. West Africa bloc lifts coup sanctions on Niger in a new push for dialogue to resolve tensions (angle) (2024-02-24). Alirita 2024-02-24.