Saltu al enhavo

Izobutila formiato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Izobutila formiato
izobutila formiato
Plata kemia strukturo de la Izobutila formiato
izobutila formiato
Tridimensia kemia strukturo de la Izobutila formiato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Formiato de izobutilo
  • Izobutila estero de la metanoata acido
  • Izobutila metanoato
  • 2-metil-propilformiato
Kemia formulo
C5H10O2
CAS-numero-kodo 542-55-2
ChemSpider kodo 10492
PubChem-kodo 10957
Merck Index 15,5188
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo, malpli densa ol akvo kun agrabla odoro kaj dolĉeca gusto rumsimila
Molmaso 102,133 g·mol−1
Denseco 0,885g cm−3
Fandpunkto -96  °C[1]
Bolpunkto 98,4  °C[2]
Refrakta indico  1,3858
Ekflama temperaturo -10  °C
Memsparka temperaturo 320  °C
Solvebleco Akvo:10,2 g/L
Mortiga dozo (LD50) 3064 mg/kg (buŝe)[3]
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R34
Sekureco S16 S26 S33 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P337+313, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[4]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25  °C kaj 100 kPa)

Izobutila formiatoC5H10O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la formiata acido kaj izobutanolo, senkolora likvaĵo, malpli densa ol akvo kun agrabla odoro kaj dolĉeca gusto rumsimila, uzata kiel solvanto kaj kiel gustiga kaj odorigagento. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Tamen, alia ebleco je preparado estas per interagado de karbona unuoksido kaj izobutila nitrato. Izobutila formiato estas malmulte solvebla en akvo, sed estas tute solvebla en alkoholo, etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj.

Izobutila formiato ankaŭ uzatas kiel solvanto por farboj. Ĝi reakcias kun acidoj kaj alkoholoj liberigante grandan kvanton da energio kaj varmo. Fortaj oksidigaj acidoj povas kaŭzi eksplodan reakcion sufiĉe alta por ekbruli la produktojn de la reakcio. Granda amaso da varmo ankaŭ liberiĝas per interagado de la estero kun kaŭstikaj solvaĵoj. Kun alkalaj metaloj kaj alkalaj metaloj ĝi generas bruleman hidrogenon. Ĝi dissolvas kaŭĉukojn kaj plastaĵojn.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

formiata acido+izobutanoloizobutila formiato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per esterigo de la formiata anhidrido kaj izobutanolo:

formiata anhidrido+izobutanoloizobutila formiato+formiata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

izobutila klorido+formiata acidoizobutila formiato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria formiato+izobutila kloridoizobutila formiato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

  • Per reakcio inter formiila klorido kaj natria izobutoksido:

formiila klorido+natria izobutoksidoizobutila formiato+natria klorido

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

izobutila benzoato+metila formiatoizobutila formiato+metila benzoato

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Per transigo de la izobutila radikalo inter izobutila benzoato kaj formiata acido:

izobutila benzoato+formiata acidoizobutila formiato+benzoata acido

Sintezo 8[redakti | redakti fonton]

izobutila nitrato+karbona unuoksidoizobutila formiato+nitrata acido

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la izobutila formiato:

izobutila formiato+akvoizobutanolo+formiata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la izobutila formiato:

izobutila formiato+natria hidroksidoizobutanolo+natria formiato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la izobutila formiato:

izobutila formiatoformaldehido+izobutanolo

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

izobutila formiato+izobutila benzoato+anizila formiato

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

izobutila formiato+klorida acidoformiata acido+izobutila klorido

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la formamido:

izobutila formiato+amoniakoformamido+izobutanolo

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]